Jeneralize Nöbetler

Jeneralize nöbetler tüm beyne yayılırlar. En sık rastlanan tipi jeneralize tonik-klonik nöbetlerdir. Halk arasında sara nöbeti denince bu nöbet şekli akla gelir . Kısaca kişi önce kaskatı kesilir ve yere düşer. Tüm vücut kaslarında kasılıp gevşemeler bunu izler.

Nöbet esnasındaki şiddetli hareketler ve hareketlerin kişinin kontrolu dışında olması epilepsiyi esrarengiz kılan mitlerin kökenini oluşturmaktadır. Cin çarpmış, cin girmiş gibi halen rastladığımız söylemler bunlara dayanmaktadır. Tonik-klonik nöbetler tanısı en kolay olan epilepsilerdir.

Jeneralize tonik-klonik nöbetler nasıl oluyor?

Eski terminoloji "grand mal"dir ve bazı hekimler bunu halen kullanır. Nöbetin tonik dönemi kişinin kaskatı kesildiği dönemdir. Beyin hücreleri omurilik üzerinden kaslara sinir lifleri gönderirler. Bu şekilde beyin kasların kasılmasını sağlar. Göğüs kafesi kaslarının kasılması ile akciğerden boşalan hava haykırmaya neden olur. Kısa bir süre soluk alma durur ve kişi morarır. İdrar torbası dolu ise idrarını kaçırabilir.

Bir dakika kadar sonra klonik dönem başlar. Bu dönem kasların kasılıp gevşemeleri ile seyreder . Bu esnada dil veya yanaklarını ısırabilirler. Bir dakika kadar süren bu durumdan sonra hareketler azalarak durur ve kaslar gevşer. Bu dönemlerde bilinç kaybı vardır. Hastalar yavaş yavaş tekrar kendilerine gelirler. Bilinç önce kısmen düzelir, hasta şaşkın haldedir, bir süre birşey hatırlamaz, uykulu bir hali vardır . Başağrısı ve kas ağrılarından yakınır. Kendine gelme süresi kişiden kişiye ve nöbetin şiddetine göre değişir. Nöbet bir veya iki dakika sürer. Nöbet beş dakikadan uzun sürerse veya kişi ilk kez nöbet geçiriyorsa hemen tıbbi yardım için acil servise başvurmak gerekir.

Bu nöbetler öncesinde herhangi bir öncü belirtinin olmayışı kişi için dezavantajdır . Çünkü nöbet öncesi tedbir alma fırsatı kalmamaktadır. Ne yazık ki böyle ön uyarısız nöbetler tehlikeli kazalara neden olabilmektedir . Bu nedenle bu tür nöbeti olan kişilerin tehlikelere karşı daha dikkatli olması gerekir.

Bir uyarıcı işaret olmadığını söylememize rağmen pekçok kişi nöbetten saatler öncesinde kendisini iyi hissetmediğini, huzursuzluk ve ağırlık hissettiğini söylemektedir. Prodrom olarak adlandırılan bu dönemin algılanması öğrenilirse yararlı olacaktır.

Nedeni?

Hekim tanı koyduğunda, idyopatik, kriptojenik veya semptomatik olarak sınıflandırır.

İdyopatik- bilinen bir sebebi yok

Kriptojenik - sebebi var ama mevcut araştırmalarla belli değil

Semptomatik - sebebi belirlendi

Jeneralize epilepsilerin çoğunluğu idyopatiktir. Beyinde herhangi bir hasar bulunamaz. Bu grup epilepsilerde cerrahi tedavi yapılamaz. Çünkü cerrahi ile çıkarılacak eskarlı alan veya hasarlı doku mevcut değildir. Bunun kötü haber olduğu düşünülebilir. Ancak doğru tanı konulan ve uygun tedavi yapılan jeneralize epilepsi hastalarında nöbet kontrolu oldukça iyi olup, pek çoğunda yaşam kalitesi tedavi ile çok iyi duruma gelmektedir ve kişi normal bir hayat sürdürebilmektedir.