BEYİN VE OTHELLO SENDROMU
Beynin belirli bölgeleri kıskançlık duygularını harekete geçirir. Beyin hasarı ve strok çalışmaları, kıskançlığın gerçekten de "kafanızda" olduğunu, özellikle de serebral korteksin sol hemisferinde bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Kıskançlığın azaldığına dair ölçümler kaydedilmemiş olsa da beynin belirli bölgelerinin aktivasyonu veya inhibisyonu kıskançlığa neden olabilir,
Beynin kıskanç bölümü
Beynin frontal lobunun kortikal bölgesi, karar verme yeteneklerini ve öz kontrolü modüle eder. Kelley ve meslektaşları, 15 dakika boyunca iki sağlıklı gönüllü grup üzerinde sol veya sağ frontal korteksi hedeflemek üzere transkraniyal direk-akım uyarımı kullandılar. Her iki gruba da reddedilme duygularını kışkırtmak için tasarlanmış bir oyun oynamaları talimatı verildi ve ardından araştırmacılar tarafından soruları yanıtladılar.
Sol frontal kortekse uyarı alan gönüllülerin reddedilme deneyiminden sonra aynı reddedilme deneyimine maruz kalan sağ frontal kortekse uyaran alan gönüllülere göre daha fazla kıskançlık duyguları bildirdikleri ortaya çıktı.
Othello sendromu
Adını Shakespeare’in bir oyunundan alan Othello sendromu adı verilen belirli bir kıskançlık türü geliştiren strok hastalarıyla ilgili birkaç ilginç rapor bulunmaktadır. Sendrom insanların eşlerini aldatma ile yanlış bir şekilde şüphelendiği ve suçladığı bir kıskançlık türüdür.
Son olgu raporları hemen hemen aynı patolojik kıskançlık semptomları sergileyen ve diğer insanları aniden kıskandıkları ve en önemlisi eşlerini, tüm tanıklar tarafından pratik olarak imkansız olarak kabul edilen sadakatsizlikle suçlayan strok hastalarını tanımlamaktadır. Bir olguda hasta, karısını çocukluk öğretmeniyle ilişki kurmakla suçladı. Bir başka olgu sunumunda hasta karısını hastanedeki diğer hastalarla ilişki kurmakla suçladığı bildirilmiştir.
Sanrısal kıskançlık demansta da görülen bir sorundur. Birlikte varolan sanrılar ve halüsinasyonlar sıktır. Bu sendromdan muzdarip olan demans hastalarındaki şiddet iyice belgelenmiştir ve adli yönleri vurgulanmıştır. Demanslı kişilerde Othello sendromunun klinik özellikleri hakkında sistematik bir araştırma yoktur ancak yalnızca olgu raporları vardır ve çeşitli demans türleri arasında sanrısal kıskançlık farklılıklarını ayırt etmek veya karşılaştırmak veya sendromu demans hastalarında diğer psikiyatrik bozukluklu demans hastalarından ayırt etmek mümkün değildir.
Othello sendromu olarak tanımlanan hastaların tümünde büyük damar strokları ve ardından sağ frontal korteks işlevinde azalma vardı. Bu ilginçti çünkü araştırmacıların elektriksel uyarım yoluyla kıskançlık üretebildikleri deneyler, sol frontal korteksin aşırı aktivasyonunu içeriyordu.
Kıskançlık eğilimi
Beynin kıskançlığa neden olabilecek alanları olduğundan, tüm insanların kıskançlık hissetmeye yönelik doğal bir eğilimle doğması olasıdır. Bazı insanların diğerlerine kıyasla bu duygulara odaklanmaya daha yatkın olup olmadığı, beynin sol frontal korteksindeki daha büyük veya daha aktif bir kıskançlık bölgesi ile ilgili olabilir. Öte yandan bazı insanlar sürekli olarak başkalarıyla karşılaştırıldıklarında veya erken yaşta kıskançlık davranışı gözlemledikleri takdirde erken yaşlarda beyinlerindeki kıskançlık bölgelerini aşırı harekete geçirmiş olabilirler.
Kıskançlık hayatın tatsız bir gerçeği olsa da çoğu insanın kurtulmak istediği acı verici bir duygudur. Bu tür duyguların üstesinden gelmek söylemekten daha kolaydır. Kıskançlık dünyanın en eski “günahı” ve duyguların en utanç vericisidir, çünkü kendini bir başkasından daha aşağıda hissetmeyi gerektirir.
Bununla birlikte, kıskançlığın beyinden geldiğini bilmek özellikle bu duyguya yatkın olan kişilerin, sorunu dikkattini verme stratejileriyle veya kalıcı kıskançlık duygularının hayata müdahale etmesi durumunda profesyonel bir terapisti görerek ele almasına yardımcı olabilir.
KAYNAKLAR
1. Kelley NJ, Eastwick PW, Harmon-Jones E, Schmeichel BJ. Jealousy increased by induced relative left frontal cortical activity. Emotion. 2015;15:550-555.
2. Luautà JP, Saladini O, Luautà J. Neuroimaging correlates of chronic delusional jealousy after right cerebral infarction. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2008;20:245-247.
3. Rocha S, Pinho J, Ferreira C, Machado Ã. Othello syndrome after cerebrovascular infarction. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2014;26:E1-E2
4. Cipriani G, Vedovello M, Nuti A, di Fiorino A. Dangerous passion: Othello syndrome and dementia. Psychiatry Clin Neurosci. 2012 Oct;66(6):467-73.